Fıtık Nedir?

Fıtık, vücudunuzdaki bir organın veya vücut kısmının bulunduğu yerden başka bir yere doğru çıkıntı yapması anlamına gelir. En sık görülen fıtık türleri karın bölgesinde meydana gelir. Bağırsağın küçük bir kısmı veya bir yağ parçası, karın kas duvarındaki zayıf bir bölgeye doğru itilir. Bu durum, genellikle kasık veya göbek yakınında, karın derisinin altında anormal bir çıkıntıya neden olur.

Fıtık Çeşitleri Nelerdir?

Fıtıkların birçok çeşidi vardır ve sıkça görülen bazı türler aşağıda listelenmiştir:

• Kasık fıtığı (İnguinal herni): En yaygın fıtık türüdür. Erkeklerde kadınlara oranla çok daha sık görülür. Karın kas duvarındaki zayıf noktadan bağırsağın veya yağ dokusunun kasık bölgesine çıkıntı yapmasıyla oluşur.
• Göbek fıtığı (Umblikal herni): Göbek deliğinde veya çevresinde oluşan fıtık türüdür.
• İnsizyonel herni (Kesik fıtığı): Daha önce yapılan bir ameliyattan kalan kesi yerinde meydana gelen fıtık türüdür.
• Femoral herni (Uyluk fıtığı): Uyluk bölgesinde görülen, kadınlarda erkeklere göre daha sık rastlanan fıtık türüdür.

Fıtıklar Neden Oluşur?

Fıtıkların oluşmasındaki temel sebep, iç organları yerinde tutan karın duvarı kaslarında zayıf bölgeler bulunmasıdır. Bu, doğuştan olabileceği gibi sonradan da oluşabilir. Fıtık oluşumuna katkıda bulunabilecek risk faktörleri şunları içerir:

• Ağır kaldırmak
• Karın içi basıncının artmasına neden olan kronik öksürük veya kabızlık
• Hamilelik
• Fazla kilo ve obezite
• Sigara kullanımı
• Yaşlanma

Fıtık Belirtileri Nelerdir?

Fıtıkların en belirgin semptomu, genellikle kasık veya göbek gibi etkilenen bölgede görülen bir şişkinlik ya da yumrudur. Bu şişkinlik ıkınırken, ağır kaldırırken veya öksürürken belirginleşebilir. Bazı fıtıklar ağrıya neden olurken bazıları ise ağrısızdır.

Fıtık Ne Zaman Ameliyat Edilmelidir?

Her durumda fıtık ameliyatı gerekmez. Ancak aşağıdaki durumlar söz konusuysa fıtık ameliyatı düşünülmelidir:

• Fıtık ağrıya neden oluyorsa veya günlük aktiviteleri kısıtlamaya başlamışsa
• Fıtık giderek büyüyorsa
• Boğulmuş fıtık şüphesi varsa (Fıtık içeriğinin sıkışması, kan akımının bozulması ve bağırsakta gangren gelişmesi gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir.)

Fıtık Cerrahisi Nasıl Yapılır?

Fıtık tedavisi için tek seçenek cerrahi yöntemdir. Fıtık cerrahisinde temel amaç, fıtık kesesinin yerine itilmesi ve karın duvarında fıtığa neden olan zayıf noktanın onarılmasıdır. Fıtık ameliyatları açık veya laparoskopik (kapalı) tekniklerle yapılabilir. Günümüzde genellikle laparoskopik yöntem tercih edilmektedir.

Laparoskopik Fıtık Cerrahisi

Genel anestezi altında uygulanır. Göbek deliğine küçük bir kesi yapılır ve buradan karın içerisine karbondioksit gazı verilerek karın boşluğu şişirilir. Karın duvarına yerleştirilen birkaç küçük kesiden ince bir ışıklı tüp (laparoskop) ve cerrahi aletler yerleştirilir. Cerrah laparoskoptan iletilen görüntüleri monitörden izleyerek ameliyatı gerçekleştirir. Fıtık içeriği yerine itildikten sonra, fıtığın bulunduğu bölgedeki zayıf nokta yama (mesh) ile onarılır. Kesi yerleri dikiş veya özel bantlarla kapatılarak ameliyat sonlandırılır.

Açık Fıtık Cerrahisi

Genel, spinal veya lokal anestezi altında yapılabilir. Fıtık bölgesinde deri üzerine bir kesi yapılır. Fıtık içeriği yerine itildikten sonra fıtık kesesi bağlanır. Karın duvarındaki zayıflık dikişlerle veya yama (mesh) kullanılarak onarılır. Kesi yeri kapatılarak ameliyat sonlandırılır.

Fıtık Cerrahisi Sonrası

Laparoskopik yöntem ile yapılan ameliyatlardan sonra hastalar genellikle aynı gün taburcu edilir. Hastaların birkaç gün içinde masa başı işlerine, bir-iki hafta sonra da daha ağır işlerine dönmeleri mümkündür. Ameliyat sonrası kısa bir süre ağrı hissedilebilir ve bu durum ağrı kesiciler ile kontrol altına alınabilir. Ameliyat sonrası dönemde doktorunuzun önerilerine uymalı, ağır kaldırmaktan ve ıkınma gerektiren durumlardan kaçınmalısınız.

Fıtık Cerrahisinin Riskleri Nelerdir?

Her cerrahi girişimde olduğu gibi fıtık cerrahisinin de bazı riskleri mevcuttur. Bu riskler şunları içerebilir:

• Enfeksiyon
• Kanama
• Fıtığın tekrarlaması (nüks)
• Skrotumda (testis torbası) sıvı toplanması
• Testis veya çevre yapılarda yaralanmalar

Günümüzde fıtık cerrahisi deneyimli cerrahlar tarafından güvenli bir şekilde uygulanmaktadır ve komplikasyon oranları oldukça düşüktür.

Sonuç

Fıtıklar, kendi kendine düzelmeyen ve zaman içinde büyümeye meyleden sağlık sorunlarıdır. Ağrıya neden olur veya komplikasyonlara yol açma riski taşıyorsa cerrahi olarak tedavi edilmeleri gerekir. Günümüzde modern cerrahi teknikler sayesinde fıtık ameliyatları genellikle laparoskopik (kapalı) yöntemle, kısa sürede, güvenli bir şekilde gerçekleştirilmektedir.

Lütfen her zaman olduğu gibi herhangi bir sağlık sorunu ile ilgili, doktorunuza başvurmayı ihmal etmeyin.